Page 15 - Krok w przedsiębiorczość - podręcznik do podstaw przedsiębiorczości

Budżet państwa

Dochody budżetu państwa obowiązkowe
ubezpieczenia
Podstawowym źródłem dochodów budżeto- pozostałe społeczne 21,3%
wych w Polsce są podatki. W 2019 r. stano- wydatki rodzina 9,1%
wiły one ok. 90% wszystkich wpływów. Pozo- 40,9% obrona
stała część pochodziła m.in.: narodowa 8,8%
z wpłat z zysku firm państwowych, obsługa długu
publicznego 7,0%
z dywidend z tytułu akcji i udziałów
w spółkach Skarbu Państwa, administracja szkolnictwo wyższe 5,6%
z opłat administracyjnych i ceł. publiczna bezpieczeństwo publiczne i ochrona
3,5%
przeciwpożarowa 3,8%
Strukturę dochodów budżetu państwa przed-
stawia wykres na dole strony. Wydatki budżetu państwa według działów w 2019 r.
Wydatki budżetu państwa Nadwyżka budżetowa
W Polsce z budżetu państwa są finansowa- i deficyt budżetowy
ne głównie wydatki na system ubezpieczeń Gdy wydatki państwa w danym roku budże-
społecznych (m.in. wypłaty emerytur). Sta- towym są mniejsze niż jego dochody, poja-
nowią one ponad 20% wszystkich wydatków. wia się nadwyżka budżetowa. W Polsce
Od 2016 r. dużą część wydatków (ok. 9%) znacznie częściej występuje jednak przewa-
trafia do rodzin. Są to przede wszystkim wy- ga wydatków nad dochodami, czyli deficyt
datki na program „Rodzina 500+”, ale też inne budżetowy. Źródłem finansowania deficytu
świadczenia i zasiłki rodzinne. Znaczny udział mogą być m.in.: emisja rządowych papierów
w budżecie mają także środki przeznaczane wartościowych (np. obligacji skarbowych),
na zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrzne- podwyżki podatków, prywatyzacja majątku
go i zewnętrznego. Strukturę wydatków bu- państwowego czy pożyczki u innych rządów
dżetu państwa przedstawia wykres powyżej. i instytucji zagranicznych. Polska, podob-
nie jak pozostałe państwa Unii Europejskiej,
jest zobowiązana do unikania nadmiernego
Warto zapamiętać! deficytu, tj. przekraczającego 3% PKB. Jed-
Podatek – obowiązkowe, bezzwrotne świadczenie nak nie zawsze się to udaje, o czym świad-
o charakterze powszechnym, pobierane przez pań- czą dane przedstawione na poniższym
stwo lub inny organ władzy publicznej (np. gminę).
wykresie.

[mld zł] [% PKB]
dochody środki z Unii Europejskiej 60 6
niepodatkowe i innych źródeł
6,6% niepodlegające zwrotowi 0,6%
50 5
40 4
30 3
20 2
dochody podatkowe
92,8% 10 1
0 0
2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014 2018
Struktura dochodów budżetu państwa w 2019 r. Wartość deficytu budżetowego oraz jego relacja
do PKB w Polsce w wybranych latach.
51